با وجود تمام سیستم‌ها و نرم افزارهایی که برای تسهیل مدیریت لجستیک ایجاد شده‌اند، در حال حاضر روش‌های مختلفی برای جمع آوری داده‌ها در مورد فرآیندهای یک شرکت لجستیک وجود دارد. اما سوال اصلی این است که آیا این داده‌ها در راستای ارتقای این صنعت مثمرثمر واقع شده است؟ این دقیقا همان کاری است که شاخص کلیدی عملکرد لجستیک، آن را انجام می‌دهد.
شاخص کلیدی عملکرد، که به آنها KPI نیز می‌گویند، معیارهایی هستند که عملکرد فرآیندهای اصلی انجام شده توسط یک شرکت را اندازه گیری می‌کنند. KPI ها با این هدف مورد استفاده قرار می‌گیرند که کارکنان یک سازمان خاص بتوانند ابتدا پیشرفت‌های مداوم را رصد و علل آنها را در روش‌های خود اعمال کنند. این مهم در بهره‌وری بهتر و افزایش حاشیه سود سازمان‌ها نقشی اساسی ایفا می‌کند.
شاخص کلیدی عملکرد در لجستیک
در صنعت لجستیک، KPI ها برای اندازه‌گیری تولید، هزینه‌ها و نرخ کیفیت بسیار مهم هستند و چه چیزی از این بهتر که داده‌ها و اطلاعات به‌دست آمده از این شاخص‌ها به طور مستقیم در اثربخشی مدیریت لجستیک انعکاس پیدا می‌کند. این شاخص‌ها به شما این امکان را می‌دهند که تمام معیارهای مربوط به زنجیره تامین خود را به طور مداوم رصد و ارزیابی کنید.
اکنون ممکن است این سوال برای شما پیش آمده باشد که شاخص‌های کلیدی عملکرد لجستیک چیست که باید آنها را بررسی و محاسبه کنیم؟ در این مطلب ضروری‌ترین KPI ها را لیست کرده‌ایم.
مهم‌ترین شاخص‌های کلیدی عملکرد لجستیک
1) دقت سفارش
این شاخص بر میزان حوادث، از زمان ثبت سفارش تا تحویل محموله نظارت می‌کند. شناسایی الگوها و اصلاح مداوم خطاها برای ایمن‌سازی روند ارسال بسته‌ها، یک مرحله الزامی بوده که این شاخص برای محاسبات آن بسیار کاربردی است.
2) تعهد به دلیوری در بازه زمانی
این شاخص عملکرد کلیدی لجستیک، که به OTIF نیز معروف است، درصد سفارشات تحویل داده شده در زمان مقرر را بدون هیچ‌گونه مشکل و مسئله‌ای را اندازه‌گیری می‌کند.
3) زمان عملیاتی
Lead Time یک KPI است که طول مدت فرآیندها یا عملیات شرکت شما را از ابتدا تا انتها بررسی می‌کند. این مولفه برای شناسایی استراتژی‌هایی برای بهینه سازی فرآیندها، می‌تواند بسیار حیاتی و مهم باشد.
4) گردش موجودی انبار
این KPI میان خروجی‌های انبار یک شرکت و موجودی آن ارتباط برقرار می‌کند. سازمان‌هایی که انبارداری را در زمره خدمات خود دارند، این شاخص را به عنوان بخشی از راه حل‌های مدیریت لجستیکی خود لحاظ می‌کنند.
5) هزینه انبار
سازمان شما اگر انبارداری را هم ارائه می‌دهد، علاوه بر محاسن انبارداری، هزینه‌هایی اعم از مدیریت تاسیسات و … نیز به شما وارد می‌شود. این KPI بر هزینه‌های مربوط به مدیریت تاسیسات در انبار شرکت لجستیک شما نظارت می‌کند.
بیشتر بخوانید: عوامل موثر در تاب آوری زنجیره تامین
6) دوره خروج تا بازگشت ناوگان
این شاخص، عملکرد زمانی ناوگان را اندازه‌گیری می‌کند. یعنی متوسط زمان صرف شده برای جمع آوری/تحویل و بازگشت وسیله نقلیه به شرکت شما.
7) استفاده از ظرفیت
شاخص عملکردی که میزان استفاده از ظرفیت باری یک وسیله نقلیه را هنگام حمل و نقل محاسبه می‌کند.
8) بهره‌وری
بهره‌روی به عنوان یک شاخص کلیدی عملکرد به محاسبه نرخ تولید کارکنان یک شرکت بر حسب نیروی کار و ساعات کاری می‌پردازد.
9) هزینه های حمل و نقل
از ثبت سفارش تا تحویل نهایی، تمام هزینه‌های مربوط به هر عملیات لجستیکی که توسط شرکت شما انجام شده است، توسط این شاخص عملکردی مورد محاسبه قرار می‌گیرد. این KPI می تواند به نحوی مفید باشد تا میانگین هزینه هر بار را بدانید و در تنظیم مفاد قراردادی و تعهدات خود شفاف‌تر قدم بردارید.
10) تعداد محموله‌ها
زمانی که میانگین محموله‌های ارسال شده توسط شرکت شما در یک دوره زمانی معین (هفتگی/ماهانه/سالانه) ارزیابی شود، این شاخص عملکرد لجستیکی مورد ملاحظه قرار گرفته است. اهمیت این فاکتور در ایجاد توازن مالی باثبات و محاسبه حاشیه سود دقیق‌تر است.
علاوه بر شاخص های کلیدی عملکرد لجستیک ذکر شده در بالا، KPI های دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند عملکرد و بهره وری کل کسب و کار شما را اندازه گیری کنند. با این حال برای استفاده از شاخص‌های مناسب، اولین قدم این است که مشخص کنید چه نوع داده‌هایی را برای بهبود فرآیندهای خود نیاز دارید. سپس کلیه عوامل سازمان آماده تشخیص مسائل عملیاتی و ایجاد استراتژی‌هایی خواهند شد که کل زنجیره تامین کسب و کار شما را بهینه می‌کنند.
